İsveç, ulusal ve uluslararası bankaların faaliyet gösterdiği istikrarlı bir bankacılık sistemine sahiptir.
İsveç’teki bankalar dört kategoriye ayrılır:
Ticari bankalar
Yabancı bankalar
Tasarruf bankaları
Kooperatif bankaları
İsveç’te banka hesabı açmak isteyen yabancıların tabi olduğu koşullar, vatandaşı oldukları ülkeye göre değişiklik gösterir. Avrupa Birliği ve Avrupa Ekonomik Alanı üyesi ülke vatandaşları İsveç’te oturma hakkına sahip oldukları için, İsveç kimlik numarası olan “personnummer” almadan banka hesabı açabilir. AB ve AEA üyesi olmayan ülkelerden gelen yabancıların “personnummer” sahibi olmaması durumunda bazı sınırlamalar söz konusudur.
İsveç’te banka hesabı açmak isteyen yabancılardan istenen genel belgeler arasında pasaport, oturma izni ve İsveç kimlik numarası yer alır.
Çoğu banka müşterilerinden hesap açarken asgari bir tutar yatırılmasını talep etmez, ayrıca düzenli ATM ücreti de istemez. Banka hesabı açmak için ödenmesi gereken bazı ücretler olabilir. ATM’ler için yıllık kullanım bedeli olarak müşteriler genellikle 250 İsveç kronu (SEK) öder. Ülkede çek kullanımı nadirdir. Dolayısıyla çek için de ücret talep edilebilir.
İsveç bankaları
İsveç’in öz varlıkları bakımından en büyük dört bankası şunlardır:
| Banka | Toplam Varlık |
|---|---|
| Skandinaviska Enskilda Banken AB (SEB) | 2,872.69 milyar SEK |
| Svenska Handelsbanken AB (Handelsbanken) | 2,362.89 milyar SEK |
| Swedbank AB (Swedbank) | 1,898.76 milyar SEK |
| Nordea Bank Abp, filial i Sverige (Nordea) | 1,260.80 milyar SEK |
1986 yılında yabancı bankaların İsveç’te şube kurmasına izin verilmesinden sonra ülkede çok sayıda yabancı banka açılmıştır. Aralık 2022 itibarıyla yabancı banka sayısı 36’dır. En büyük yabancı banka Nordea, ikinci büyük yabancı banka ise Danske Bank’tır. İki banka da, her tür bankacılık müşterisine yönelik ürün ve hizmetler sunmaktadır.
Dijital teknolojilerin yaygın kullanıldığı İsveç’te pek çok banka mobil bankacılık uygulamaları ve internet üzerinden hizmetler sunmaktadır. Ülkede dijital bankacılık konusunda öne çıkan bazı bankalar:²
Swedbank
Nordea Bank
SEB Bank
Forex Bank AB
İsveç'te banka hesabı açma süreci
Mevduat Sigortası Kanununa göre, özel kısıtlılık halleri bulunmadığı ve başvuru sahibi kimliğini belgelediği sürece banka hesabı açılır.
Mevzuata göre, bankalar sadece başvuru sahibi kimliğini doğrulayamadığında veya hesap açmak için yeterli gerekçe bulunmadığında (İsveç’te uzun süre kalınmayacak olması gibi) başvuruyu reddedebilir.
İsveç'e taşınmayı planlayan yabancılar ülkeye gelmeden önce bir banka hesabı açmayı isteyebilir. Ancak, İsveç'in online bir banka hesabı açmaya ilişkin katı yasaları vardır. Bazı bankalar, uygulamalar ve mobil bankacılık için kullanılabilen bir e-kimlik olan Mobil Bankacılık Kimliği sunar, ancak bu kimliği kaydettirmek için de banka şubesine şahsen gitmek gerekir. Dolayısıyla, İsveç'e gitmeden önce bir yabancının online banka hesabı açması mümkün değildir.
Banka hesabı açma sürecini olabildiğince sorunsuz hale getirmek için başvuru sahibinin; pasaportunu, işverenden tarafından verilmiş kabul/çalışma mektubunu, kişisel kimlik numarasını teyit eden Vergi İdaresi belgesini (personbevis) ve kira sözleşmesini yanında getirmesi önerilir. Bir sorunla karşılaşılması durumunda, İsveç’te banka hesabı açmak isteyen yabancılar “Solvit” ile iletişime geçebilir.
Banka hesabı açıldığında, hesaba bağlı bir banka kartı verilir. İnternet ve telefon bankacılığı hizmetleri hesaba tanımlanır. İsveç’te fatura ödemenin en kolay ve düşük maliyetli yolu, bankaların online olarak da kullanılabilen ödeme hizmetidir. Bankalar genellikle 10.00-15.00 saatleri arasında hizmet verir. Bazı şubeler ise 18.00'e kadar açıktır.
Ülkede bankacılık ve bazı resmi işlemleri kolaylaştırmak için e-kimlik uygulaması kullanılmaktadır.
E-kimlik, kişinin kendini resmi dairelere ve ticari işletmelere tanıtmak için kullanabileceği bir araçtır. E-kimlik sahipleri elektronik hizmetlerden yararlanabilir ve sözleşme imzalayabilir. İsveç’te e-kimlik almak isteyen kişinin “personnummer” sahibi olması ve reşit olması gerekir. Ülkede kullanılan e-kimlik türleri şunlardır:
Banka Kimliği
Telia ve AB Svenska Kimliği
Freja e-kimliği⁵
İsveç’te banka hesabının açılması iki ile dört hafta arasında sürebilir.
İsveç'te banka hesabı açmak için gerekli belgeler
İsveç’te banka hesabı açmak isteyen yabancı ülke vatandaşlarından genellikle şu belgeler istenir:
Pasaport
Oturma izni
İstihdam sözleşmesi
İsveç kimlik kart
Ayrıca, bazı bankalar, fatura ve maaş bordrosu gibi ek belgeler de isteyebilir.
AB/AEA üyesi olmayan ülke vatandaşlarının “personnummer” sahibi olup olmaması banka hesabı açma sürecini etkiler. Bu numara olmadan, yabancı ülke vatandaşları belli sınırlamalarla banka hesabı açabilir. Personnummer olmadan açılan banka hesaplarında banka kartı ve mobil bankacılık erişimi sağlanmaz. Dolayısıyla, çoğu işlem için bankayı şahsen ziyaret etmek gerekir. İsveç'te herkesin bir banka hesabı açmasına izin verilmesi yasal bir zorunluluk olsa da, AB/AEA üyesi olmayan ülkelerin vatandaşlarının ilave koşullar nedeniyle sorun yaşamamak için bankaya gitmeden önce durumlarını bildirmeleri, sürecin sorunsuz ilerlemesi için önemlidir. Ön görüşmeyle, başvuru sahibi istenecek ilave belgeler için de hazırlık yapabilir.
İsveç’in en büyük bankalarından Swedbank’in internet sitesinde, şubede şahsen başvuru ile nasıl banka hesabı açılacağı açıklanır. Buna göre, müşteri olmak için başvuru sahibinin kimliğini kanıtlaması gerekir. İsveç kimlik numarası olmayan başvuru sahipleri kimlik doğrulaması için geçerli bir pasaport getirmelidir. İsveççe ya da İngilizce bilmeyen başvuru sahipleri bir tercümanla gelmelidir. Schengen bölgesi ülkelerinin vatandaşları, ulusal kimlik kartları ile başvuru yapabilir. Yabancı bir kimlik ibraz edildiğinde oturma izni, iş sözleşmesi, maaş beyannamesi veya mevcut banka hesap özetleri gibi ek belgeler istenir. Ayrıca, banka başka ek belgeler de talep edebilir.
Bunların haricinde,
İsterseniz Wise ile geleneksel bankacılık kesintilerine takılmadan İsveç Euro IBAN ve banka hesabı açabilirsiniz.
Buradan referansımla bir Wise hesabı açarak ilk 2 seferde ücretsiz gönderim hakkı, diğer gönderimlerinizde Alman bankalarına göre %85 daha uygun gönderimler yapabilirsiniz. https://wise.com/invite/u/birolcakir
